FAQ: (Prawie) wszystko na temat spraw "Lux-EPSow"

[LuxTeam]

Instytucje UE i ich budynki w Luksemburgu

Luksemburg jest drugą po Brukseli najważniejszą siedzibą instytucji Unii Europejskiej. Swoje biura mają tu:
• Komisja – tłumacze (DGT), urząd statystyczny (ESTAT), wydawnictwo (OPOCE), a także części kilku innych dyrekcji generalnych, m.in. ds. ekonomii i finansów (ECFIN), społeczeństwa informacyjnego (INFSO), czy transportu i energii (TREN)
• Parlament – Sekretariat Generalny, tłumacze, administracja
• Trybunał Sprawiedliwości z Sądem Pierwszej Instancji i Trybunałem ds. Pracowniczych
• Trybunał Obrachunkowy
• Europejski Bank Inwestycyjny i Europejski Fundusz Inwestycyjny
• Centrum Tłumaczeniowe Instytucji UE (CdT).

Większość z tych instytucji zlokalizowana jest w północno-wschodniej części Lux-Ville, na płaskowyżu Kirchberg, połączonym z resztą miasta tzw. czerwonym mostem. Również na Kirchbergu mieści się Szkoła Europejska dla dzieci eurourzędników (choć nie tylko), a także odbywają się kursy językowe dla pracowników wszystkich instytucji (głównie w budynku Izby Handlowej, ale także w JMO Komisji czy w KAD Parlamentu).
Spośród departamentów Komisji Europejskiej OPOCE, EMPL, INFSO, TREN, ECFIN oraz część ADMIN-u mają swoje biura poza Kirchbergiem, a konkretnie: OPOCE w okolicach dworca głównego, a pozostałe dyrekcje na południowych rubieżach miasta, w dzielnicy Cloche d'Or / Gasperich (budynki Euroforum oraz Drosbach). Stwarza to oczywiście problemy logistyczne związane z nauką dzieci w Szkole Europejskiej i dojazdami samych pracowników na zajęcia językowe. Z tego względu Komisja podpisała umowę z miastem Luksemburg o bezpłatnym korzystaniu przez wszystkich eurourzędników z połączeń autobusowych między Kirchbergiem a Cloche d'Or (na podstawie służbowych legitymacji - badge'ów, dotyczy linii nr 5, 7, 13, 18 i 21).

Tu można znaleźć listę wszystkich budynków Komisji w Luksemburgu (poza OPOCE). Tu jest mapka położenia budynków Parlamentu, a tu Trybunału Sprawiedliwości.


Dzień „zero” – rozmowa kwalifikacyjna (interview) i badania wstępne (medical)

Pierwsze spotkanie większości z nas z Luksemburgiem ma miejsce przy okazji interview (czyli rozmowy kwalifikacyjnej w posiadającym wakat unicie czyli dziale) oraz medicala (czyli wstępnych badań lekarskich przed rozpoczęciem zatrudnienia). Zwykle czas jest wtedy dobrem rzadkim, więc warto starannie zaplanować ten pobyt.

Pierwszym punktem programu są badania wstępne, odbywające się w służbach medycznych instytucji, która zainteresowana jest zatrudnieniem delikwenta. Co ważne dla planu dnia, służby te mieszczą się na Cloche d'Or dla Komisji oraz na Kirchbergu dla pozostałych instytucji. Osoby, które na rozmowę kwalifikacyjną zostały zaproszone do instytucji znajdującej się w innej dzielnicy (patrz powyżej), muszą zaplanować sobie odpowiednią ilość czasu na podróż do miejsca rozmowy po zakończeniu badań. Na badania należy się zgłosić na czczo z rana, zgodnie z otrzymanym zaproszeniem. Samo badanie w centrum medycznym (krew, mocz, EKG, wzrok, słuch, lekarz ogólny) nie trwa dłużej niż 2h (wliczając firmowe śniadanko po pobraniu krwi), jest jednak czynnik dodatkowo przedłużający sprawę, a mianowicie konieczność przejechania się do centrum miasta na RTG płuc. Zajmuje to łącznie ok. 1h, bo z wynikiem trzeba wrócić na Cloche d'Or lub Kirchberg i dopiero stamtąd startować na rozmowę kwalifikacyjną. Dlatego warto zabrać ze sobą ewentualnie posiadane zdjęcie RTG płuc, wykonane w ostatnich kilkunastu miesiącach. Przy dobrym humorze dyżurnego lekarza takie zdjęcie może zostać zaliczone i godzinna wycieczka do centrum podarowana.

Rozmowa kwalifikacyjna ma miejsce w jednym lub kilku działach zainteresowanych osobą „rekruta”. Rozmowy te organizowane są przez DG ADMIN (interview oficjalny) lub przez samego zainteresowanego poprzez mailowe ataki na działy wybrane według określonego klucza (interview nieoficjalny), przy czym w tym drugim przypadku zwykle decyduje zbieżność tematyki pracy danego działu z własnymi zainteresowaniami oraz fakt posiadania przez niego ogłoszonych wakatów. Przebieg rozmowy kwalifikacyjnej jest sprawą indywidualną, ale zasadniczo głównym jej składnikiem jest wzajemne poznawanie się i przymierzanie kandydata do zespołu w danym dziale. Sprawy merytoryczne zwykle są na dalszym planie. Oczywiście niezbędna jest punktualność, a więc w przypadku uczestnictwa w kilku rozmowach należy dokładnie zorientować się w położeniu poszczególnych budynków i odpowiednio zaplanować godziny rozpoczęcia.


Dzień pierwszy – czyli administrative tour

Pierwszy dzień w pracy poświęcony jest praktycznie w całości na szkolenie wstępne i załatwienie wszystkich papierkowych formalności. Przynajmniej w przypadku Komisji nie ma co spodziewać się lądowania we własnym nowym biurze (lub na kawie u szefa) wcześniej niż koło trzeciej po południu. Najważniejszymi elementami tego dnia są: szkolenie na temat funkcjonowania instytucji, w której mamy pracować, systemu ubezpieczenia zdrowotnego, a także międzyinstytucjonalnej oferty szkoleniowej, spotkanie z osobą ustalającą wysokość ostatecznego wynagrodzenia (staż pracy, stan cywilny, dzieci – potrzebne zaświadczenia, odpisy aktów itp.), otwarcie konta bankowego oraz wyrobienie identyfikatora służbowego. Całość odbywa się zgodnie z grafikiem, czy jak kto woli obiegówką, którą otrzymuje się na początku dnia.


Przywileje europracownicze

To temat nieco rozdmuchany, bo przecież o eurourzędnikach mówi się wiele, ale rzadko dobrze. Na tym forum warto jednak może zasygnalizować kilka spraw, o które forumowicze pytają regularnie.

Eurourzędnicy:
• mogą bezpłatnie posyłać dzieci do Szkoły Europejskiej (patrz poniżej), gdzie uczą się one w większości w języku ojczystym
• kupują samochód bez podatku VAT (zob. też → Zwrot VAT; niżej w tym poście) oraz ze zniżką dyplomatyczną, zależną od marki (od kilku do ponad 20%),
• kupują meble i większość sprzętu AGD (po 1 szt.) bez podatku VAT (na zasadzie zwrotu) przez 1 rok od przyjazdu do Luksemburga,
• mają możliwość zawarcia (podobno) korzystniejszych umów ubezpieczeniowych, przede wszystkim na życie, u brokera Vanbreda,
• dostają zniżki na wynajem samochodu w sieci Hertz w Luksemburgu.


Szkoła Europejska

Polskojęzyczne dzieci uczą się w Szkole Europejskiej Luxembourg I. Jest to część systemu szkół europejskich, znajdujących się, poza Brukselą i Luksemburgiem, także w kilku innych miastach będących siedzibami agencji UE. W Luksemburgu utworzono także szkołę Luxembourg II, ale w wyniku dokonanego podziału nie ma w niej polskiej sekcji, a ponadto termin jej budowy, a nawet docelowa lokalizacja są nadal mocno niepewne. Obecnie szkoła ta mieści się na Kirchbergu koło szkoły Lux I i korzysta z tymczasowych budynków zbudowanych z prefabrykowanych modułów na wzór hoteli Formula 1.

Zajęcia w SE odbywają się na trzech poziomach:
• przedszkole (Maternelle) – 4–5 latki,
• szkoła podstawowa (Primaire) – 6–10 latki,
• szkoła średnia (Secondaire) – 11–18 latki.

Warto wiedzieć, że w Luksemburgu nauka jest obowiązkowa od 4-go roku życia, a więc dzieci w tym wieku należy zapisać albo do Maternelle Szkoły Europejskiej, albo do przedszkola w gminie, w której mieszkamy.

Polska sekcja językowa Szkoły Europejskiej funkcjonuje na poziomie przedszkola oraz szkoły podstawowej. W tej ostatniej mamy dwie obecnie dwie łączone klasy 1–2 oraz 3–5. Została już jednak zatwierdzona decyzja o zatrudnieniu od nowego roku szkolnego 2007/2008 trzeciego nauczyciela i wydzieleniu kolejnego oddziału polskojęzycznego. Nie jest jeszcze pewne, czy samodzielny status uzyska klasa trzecia, czy też piąta, przygotowująca dzieci do skoku na głęboką wodę w postaci obcojęzycznej sekcji w gimnazjum. W szkole średniej nie ma bowiem osobnej sekcji polskiej i dzieci po ukończeniu szkoły podstawowej przypisywane są do sekcji angielskiej, francuskiej lub niemieckiej (dominują dwie pierwsze), zgodnie z wcześniejszym wyborem pierwszego języka obcego. Obok zajęć w wybranym języku wykładowym część przedmiotów wykładana jest dla naszych dzieci w języku polskim przez polskiego nauczyciela.

Wybór sekcji językowej dokonywany jest zgodnie z językiem używanym przez rodziców w domu. Jeśli oboje rodzice są tej samej narodowości i języka, to wyboru nie ma. W przypadku małżeństw mieszanych rodzice mogą wybrać, który język będzie podstawowym językiem nauki dziecka. Kilkoro polskich dzieci z jednorodnych polskich domów uczy się jednak w obcojęzycznych sekcjach, ale rozpoczęły one naukę w SE przed utworzeniem sekcji polskiej (przed 1.5.2004) i teraz mają prawo do jej kontynuacji w tej samej sekcji.

Nauka w SE kończy się oczywiście maturą uznawaną na całym świecie. Poziom nauki jest podobno wysoki, a szczególną specjalnością szkoły jest nauka języków obcych. Praktycznie standardem jest nauka trzech języków obcych w trakcie całego cyklu, w tym pierwszy język obcy rozpoczyna się od pierwszej klasy szkoły podstawowej, a w szkole średniej staje się językiem wykładowym niektórych przedmiotów. Charakterystyczne jest, że języki obce nie są nauczane osobno w każdej sekcji, lecz uczniowie z różnych sekcji schodzą się w grupy mieszane. Oprócz normalnych lekcji języka uczniowie mają też możliwość ćwiczyć swoje umiejętności konwersacyjne w ramach tzw. godzin europejskich, gdzie nauka języka przemycona jest w różnorodnych grupowych projektach i ćwiczeniach, oczywiście w mieszanym składzie narodowościowym.

Szkoła Europejska ma także swoje ciemne strony, o których można czasem usłyszeć od starszych stażem kolegów. Są to ogromne rozmiary szkoły (moloch), przeludnienie, nierówny poziom nauki między sekcjami, megalomania wielu uczniów i ich rodziców czy powracające problemy z rozpowszechnianiem i zażywaniem narkotyków przez uczniów przede wszystkim szkoły średniej, ale ostatnio także podobno podstawowej. Warto być tego wszystkiego świadomym i zawczasu starać się ochronić swoje dzieci przed zagrożeniami, korzystając przy tym z niewątpliwej szansy, jaką daje nauka w Szkole Europejskiej.


Zwrot VAT

VAT za samochód

Bezwatowy zakup samochodu przysługuje obecnie w Luksemburgu nie częściej niż raz na 3 lata. W danym momencie jeden eurourzędnik może posiadać tylko jeden samochód kupiony bez VAT (do 31.12.2006 przepisy były łagodniejsze i dopuszczały posiadanie dwóch bezwatowych samochodów w rodzinie z dwoma prawami jazdy). W przypadku sprzedaży auta kupionego bez VAT lub przemeldowania się właściciela za granicę Wielkiego Księstwa konieczne jest uiszczenie podatku VAT zgodnie z aktualną wartością rynkową samochodu, określoną przez władze podatkowe na podstawie belgijskiego katalogu.

A oto procedura kupna samochodu bez VAT:
1. Udajemy się do dealera. Tam negocjujemy cenę (bez podatku i z rabatem dyplomatycznym) i składamy zamówienie.
2. Na około 2–3 tygodnie przed planowanym odbiorem auta i zapłatą należności wysyłamy do Adminu wypełnione formularze dostępne na stronach Intranetu.
3. Po otrzymaniu z Adminu podpieczętowanych formularzy załączamy potwierdzenie zamówienia auta (lub fakturę proforma) i udajemy się do pana Webera (czyli do biura pośredniczącego w kontaktach z luksemburskim Urzędem Skarbowym, adres patrz niżej).
4. Po podstemplowaniu dokumentów stosownymi pieczęciami, udajemy się do dealera, który jest w tym momencie uprawniony do naliczenia ceny netto.
5. Po kolejnych kilku dniach potrzebnych dealerowi na zarejestrowanie naszego samochodu odbieramy nasz nowy pojazd.

VAT za meble i RTV/AGD

Przez 12 miesięcy od przyjazdu do Luksemburga możemy ubiegać się o zwrot podatku VAT zapłaconego przy zakupie mebli oraz artykułów RTV i AGD. W przypadku mebli nie ma ograniczeń ilościowych, przy pozostałych produktach zwykle ulga dotyczy jednej sztuki każdego rodzaju sprzętu. Warto zapoznać się ze szczegółową listą towarów podlegających zwrotowi VAT, aby uniknąć nieprzyjemnej niespodzianki braku akceptacji naszych papierów. Lista ta dostępna jest w pakiecie materiałów, które nowy pracownik instytucji dostaje pierwszego dnia pracy, a także w naszej sekcji Download.

Procedura uzyskania zwrotu VAT za meble i RTV/AGD jest następująca:
1. Kupujemy towar w sklepie – płacimy pełną kwotę.
2. Bierzemy fakturę (nie wystarczy kwit kasowy, musi być faktura wystawiona na nasze nazwisko i adres).
3. Fakturę odsyłamy do Adminu wraz z wypełnionymi formularzami, dostępnymi na stronach Intranetu. UWAGA: faktura musi opiewać na min. 100 euro!
4. Po otrzymaniu stosownych pieczęci udajemy się do pana Webera, który sprawdzi nasze dokumenty i przybije pieczęć „ze strony luksemburskiej”.
5. Z takim kompletem dokumentów i stempelków udajemy się z powrotem do sklepu i przedstawiamy dokumenty.

Zapłacony podatek VAT zwracany jest – w zależności od zwyczajów w danym sklepie – gotówką po przedstawieniu papierów podpieczętowanych przez p. Webera lub na konto, które podajemy obsłudze sklepu. Należna kwota spływa do nas w takim przypadku w ciągu ok. miesiąca. Zwrot VAT dotyczy przy tym podatku zapłaconego zarówno w Luksemburgu, jak i w innych państwach, choć warto mieć świadomość, że w Polsce raczej nie będzie to możliwe z powodu braku odpowiedniej praktyki. W sklepach niemieckich, francuskich czy belgijskich leżących niedaleko Luksemburga ulga ta jest znana i z wypłatą VAT nie ma zwykle problemu. Poza Möbel Martin w Konz, w pozostałych sklepach dostaniemy cały zapłacony VAT (stawka podatku w Niemczech, Belgii i Francji jest wyższa niż w Luksemburgu). W tym jednym sklepie zwrot dotyczy tylko 15% zgodnie z wymiarem podatku w Luksemburgu.

UWAGA: Warto zrobić sobie kopię faktury i innych formularzy podpisanych i podpieczętowanych przez Admin i p. Webera. Daje to większe bezpieczeństwo w razie zagubienia dokumentów przez sklep przed wypłatą zwrotu podatku. Może też uratować nas w razie konieczności reklamacji towaru, bo przecież faktura jest podstawą dochodzenia roszczeń gwarancyjnych.

LuxTeam zachęca forumowiczów do opisania ich przygód z odzyskaniem Vatu ;-)

[LuxTeam]

Tekst FAQ został zaktualizowany. Zapraszamy do lektury i ewentualnych dalszych uzupełnień.